ALAPLILI BİR OSMANLI MEMURU: OSMAN REMZİ EFENDİ

 

ALAPLILI BİR OSMANLI MEMURU: OSMAN REMZİ EFENDİ

Burhan AKBAŞ*

Kıymetli okurlarım Osmanlı Arşivi’nde yapmış olduğum çalışmalar sırasında sicill-i ahval defterinde hemşehrimiz Osman Remzi Efendi ile karşılaştım. Osman Remzi Efendi’nin hikayesine geçmeden önce sicill-i ahval defteri üzerinde durmalıyım. Osmanlı Devleti bürokratik bir devlettir. Devletin temel faaliyetleri yazılı olarak kayıt altına alınır. Bu kayıtlar devlet hizmeti gören memurların çalışma hayatını da kapsar. Yani sicill-i ahval defteri bizzat devlet adına memur adına tutulan sicil defterleridir.

Günümüzde de memurların sicil dosyası tutulmaktadır. Bu dosyalarda memurun tüm tayinleri, taltif ve cezaları kayıtlıdır.

Hemşehrimiz Osman Remzi Efendi için de bu şekilde bir sicil dosyası düzenlenmiştir. Bu dosya üzerinden bizler bugün Osman Remzi Efendi’nin kim olduğunu ve memuriyetteki tüm görevlerini, görev yerleri ile maaşını da öğrenmekteyiz.

Osman Remzi Efendi’nin sicill-i ahval defteri Osmanlı Arşivi’nin DH. SAİDd.00019 numaralı dosyada yer almaktadır. Defterin 377. sayfasında Osman Remzi Efendi’nin tüm tafsilatı ile kim olduğunu öğrenmekteyiz.

O halde kimdir Osman Remzi Efendi?

Sicill-i ahval defterine dönelim.

Osman Remzi Efendi 1847 yılında Alaplı’da doğmuştur.

Babası tüccardan ve Alaplı Kaza Müdürlüğü de yapmış olan Yazıcıoğlu Halil Ağa’dır.

Osman Remzi Efendi sıbyan mektebinde eğitim görmüş bunun yanı sıra özel hocalardan Arapça, farsça, fen ve matematik eğitimi almıştır.

Türkçe okur yazardır.

Babasının siyasi ve ekonomik gücünün onun eğitimine katkı yaptığı söylenebilir.

Osman Remzi Efendi 22 yaşına geldiğinde yani 1869 yılında memuriyetle tanışır.

Tabii ki ilk görev yeri olan Rusçuk(Bulgaristan) Rüsumat(vergi) Müdürriyeti’ne mülazemet yani stajer memur olarak görevlendirilir. Aynı yılın sonunda 150 Kuruş bedel ile maaşa bağlanır.

1871 yılında maaşı 300 Kuruş’a yükseltilerek bu kez Ziştovi Kazası Dava Meclisi’ne tayin edilmiştir. 1878 yılında 300 Kuruş maaş ile bu kez Trabzon Rüsumat Nezareti’ne bağlı Ereğli Rüsumat İdaresi Sandık Eminliği’ne tayin olmuştur.

1880 yılı mart ayında maaşı 200 Kuruş’a tenzil edilmiştir.

1881 yılı şubat ayında  yine 200 Kuruş maaş ile bu kez Dersaadet(İstanbul)’e Rüsumat Nezareti2ne bağlı Amasra Rüsumat Memuriyeti’ne tayin olmuştur.

Burada ilginç bir durum söz konusu. İstanbul’a daha yakın olan Ereğli, Tarbzon Rüsumat Nezareti’ne bağlı iken Amasra’nın Dersaadet Rüsumat Nezareti’ne bağlı olmasıdır.

Buradaki çalışmalarından bir süre sonra  istifa ederek 1886 tarihinde memuriyetten ayrılmıştır.[1]

Peki Osman Remzi Efendi’nin günümüzdeki torunları kimler?


* Tarih Öğretmeni, Araştırmacı.  akbasburhan@hotmail.com

[1] Başkanlık Osmanlı Arşivi, DH.SAİDd.00019.lef 377

Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

EREĞLİ’DE MİLLİ MÜCADELEYİ ENGELLEME GİRİİMLERİ VE MUSTAFA KEMAL’İN SULTAN VAHDETTİN’E TELGRAFI

  EREĞLİ’DE MİLLİ MÜCADELEYİ ENGELLEME GİRİİMLERİ VE MUSTAFA KEMAL’İN SULTAN VAHDETTİN’E TELGRAFI Burhan AKBAŞ * Kıymetli okurlarım, Mustafa Kemal 15 Mayıs 1919’da İzmir’in işgalinin hemen ertesi günü 16 Mayıs 1919’da Bandırma Vapuru ile İstanbul’dan Samsun’a hareket etmiş ve oradan hemen Havza’ya geçerek milli mücadelenin ateşini yakmıştır. Anadolu halkını memleketin içinde bulunduğu durumdan haberdar etmek ve onları milli mücadelenin içine katabilmek için hızla genelge ve kongreleri düzenlemiştir. Mustafa Kemal üzerinde bulunan 9. Ordu Müfettişliği kimliği ve görevi ile Anadolu’da yer yer başlayan direnişi örgütlemek ve tek elden yönetilmesini sağlamaya çalışmış onun bu faaliyeti İtilaf devletleri tarafından fark edilince Osmanlı hükümetine olan baskıyı artırmışlar ve hükümet tarafından Mustafa Kemal’e   İstanbul’a dönmesi ve görevinin sona erdiği bildirilmiştir. Bu durum karşısında Mustafa Kemal Erzurum Kongresi öncesi askerlik görevinden ayrılmış olsa da Kazım Karabe...
Devamı

OSMANLI ALAPLISINDA BİR AFET VE BİR KAHRAMAN: YAZICIZADE ŞÜKRÜ BEY

  OSMANLI ALAPLISINDA BİR AFET VE BİR KAHRAMAN: ŞÜKRÜ BEY   Burhan AKBAŞ * Kıymetli okurlarım bu yazımda sizleri Cumhurbaşkanlığı Osmanlı Arşivi belgeleri arasında bulduğum 28 Eylül 1893 [1] tarihinde aniden başlayan şiddetli yağmur ve dolu yağışı ve bunun Alaplı’da yarattığı etkilerden bahsetmek istiyorum. Adı geçen belge bizlere 28 Eylül 1893 tarihinde Perşembe günü aniden başlayan yağmur ve dolu yağışının yarattığı etkileri, ortaya çıkardığı felaketi, mağdurları ve böylesi felaket anlarında ortaya çıkan bir kahramanı bizlere tanıtmaktadır. Belge doğal afeti ve etkilerini ortaya koyarken 19. Yüzyılın hemen ilk çeyreğinde Alaplı’daki sosyoekonomik yaşam hakkında da birinci elden bizlere bilgiler sunmaktadır. Belgeye göre 28 Eylül 1893 tarihinde ve perşembe günü aniden başlayan şiddetli yağmur ve devamında gelen dolu yağışı Alaplı Çayı’nın taşmasını ve çevre köylerde de bir dizi can, mal ve hayvan kaybına yol açmış ve söz konusu afet ve etkileri Ereğli Kaymakamlığ...
Devamı